Hafta hafta gebelik takibi, bebeğin gelişimi ve gebeliğin sağlıklı şekilde ilerlemesi bakımından oldukça önemlidir. Bu takip sayesinde bebeğin boyu, cinsiyeti, organ oluşumu gibi detaylar sürekli izlenebilir. Bu da sürecin ilerleyişi ve sağlıklı bir doğum için oldukça önemlidir.
Hafta hafta gebelik takibi sayesinde bebeğin gelişim evrelerinde ortaya çıkma riski bulunan sorunlar engellenebilir. Bu takipler doğumun zamanı, şekli bakımından da oldukça fazla ipucu verebilmektedir. Bununla birlikte annenin gebelik boyunca psikolojik açıdan rahat olması, sakin bir gebelik geçirebilmesi için bu bilgilerin önemi oldukça fazladır.
1-4. Haftalar
Hafta Hafta Gebelik Takibi; Gebesiniz ve doktora başvurdunuz ilk son adet kısmında bazen takılırız, siz hastalarımız yaklaşık olarak ovulasyondan yani gebe kalınan ilişki tarihinden hafta hesaplamaya çalışırken, bizler tıpta ortak bir dil kullanarak son adet tarihinin ilk gününü baz alırız. Son adet tarihinin ilk gününden başlayarak önce döllenecek olan yumurta seçilir bu karın boşluğuna atılır, sonraki haftada tüpler tarafından alınan yumurta sperm ile döllenir ve rahim duvarına yerleşmek için yol alır. Bu arada hücreler çoğalarak 3-4 haftada rahim duvarına yerleşmeye başlar. Döllenen yumurtanın çoğalıp bölünmesi ile bazen yerleşme sırasında doğal olan leke kanama oluşur. Bunu adet gecikmesi ve gebelik testi pozitifliği izler. Bu dönemde ve gebelikten 3 ay önce başlanan folik asit desteği 400 mcg önemlidir. Başka ilaç kullanımlarında ise doktor bilgisi mutlaka alınmalıdır.
5. Hafta
Gebelikte adet rötarını izleyen bulantı, kusma, aş erme, memelerde dolgunluk, hassasiyet, meme başlarında koyulaşma, sık idrara çıkma şikayetlerinin başladığı haftadır. Bu dönemde embriyoda üç tabaka halinde değişimler başlar. Ektoderm tabakasından beyin, omurilik, omurga yapısı gelişeceği nöral tüp oluşur. Bu yapı deri, saç, tırnak ve meme ter bezleri gelişimini sağlayacaktır. Mezoderm denilen tabaka ise kalp ve dolaşım sistemi gelişip kas, kemik, kıkırdak sistemini oluşturacaktır. Endoderm tabakası ise akciğer, barsak ve idrar torbası ile karaciğer, pankreas yani iç organ gelişimini sağlar. Bu dönemde yine anneden bebeğe besin ve oksijen taşıyan göbek kordonu gelişimi başlar. Ultrasonda sadece kese izlendiği 5. haftada aslında haftanın sonuna doğru 2-3 mm kadar ve kalp atışı da olan bir embriyo oluşur. Kalp atışını bizim görmemiz ise 6. haftaya kalır. Ultrasonda 5. haftada kesenin net izlenmesi dış gebelik riskinden kurtardığı için gebelerimizi çok rahatlatır. Sıra gelmiştir kalp atışına yani 6. haftaya…
6. Hafta
Bu hafta da kalp atışları ultrason ile izlenir embriyo boyutu 3-5 mm’e ulaşmıştır. Beyin gelişimi 3 bölüm halinde devam ederken, kol ve bacak tomurcukları belirmiştir Yine göz, kulak ve burun oluşumu ile solunum ve sindirim sistemi gelişimi başlamıştır. Bu haftada da devam edebilen veya yeni başlayan bulantı kusmalarınız olabilir. Kasık ağrısı fazla ve kanama varsa doktorunuzla iletişime geçmelisiniz. Sadece kasık ağrısı ve idrara sık çıkma büyüyen rahime bağlı ve onun idrar kesesine basısına bağlı normaldir.
7. Hafta
- haftada baş popo mesafesi olarak ölçtüğümüz ve CRL ismi ile anılan bir ölçümümüz ile takip ettiğimiz embriyo büyüklüğü yaklaşık olarak 10 mm boyutuna ulaşmıştır. Bu arada tüm sistemlerden en çok göze çarpan yüz karakterlerindeki değişikliklerdir. Gözler siyah bir benek şeklinde fark edilebilirken kulak ve burun delikleri de çukur şeklinde oluşur. Bağırsak gelişimi öncelikle göbek kordonu içine doğru yer alırken ileri haftalarda karın boşluğundaki yerini alacaktır. Bu haftalar hastalarımız için bazen tedirgin edici geçebilir. En çok sorulan sorular: *Kalp atışı görüldü mü? *Dış gebelik miyim? *Boş kese mi? Bu soruların hepsi 7. haftanın sonunda cevap bulmuştur ve anne adayı rahatlamıştır.
8.Hafta
Bu haftada bebeğinizde gelişen değişim nedeniyle ve kas yapısı ile hareketler izlenir. Ultrasonda bu hareketlenmeler fark edilir. Boyutu yaklaşık olarak 10-15 mm arası olmuştur. Ağırlığı 1 gr civarındadır. Yine hızlı gelişim ile beyin omurga yapısı şekillenmiştir. Yüzdeki değişimler çok dikkat çeker. Göz kapakları, kulak kepçesi, burun uçları görülürken, kol ve bacaklar uzamış eller ayaklar belirginleşmiştir. Kalpte dört oda görünümü oluşmuş, kan dolaşımı başlamıştır. Dış genital organlar oluşmasa da testis ve yumurta yapıları oluşmaya başlamıştır. Anne adayların da kilo artışı, şişkinlik, bulantı, kusma, memelerde ağrı, dolgunluk, kasık ağrısı ve sık idrara çıkma rastlansa da bunların hepsini rahatlatacak tıbbi desteklerle yardımcı olmaktayız. Bazı gebelerimiz de çok fazla olan bulantı kusma şikayetlerine, ilaç tedavisi şeklinde yanıt alamayıp, hastalarımızı mecburen serum desteği vererek rahatlatmaktayız. Bulantı kusma şikâyeti fazla olan hastalarımızda idrarda keton değeri ile takip etmekteyiz. Keton değeri çok yükselirse serum takviyesine geçmekteyiz.
9. Hafta
Bu haftada 20-28 mm arasında değişen büyüklükte CRL dediğimiz baş popo ölçümü vardır. Yaklaşık olarak da 2-3 gr ağırlığındadır. Gelişim olarak tüm sistemlerde gelişim hızla devam etmektedir. Halen en büyük organ beyindir. Göz kapakları şeklini alır, ağız, burun, kulak oluşumu belirgin şeklini almaya başlar. Kalp odacıkları belirginleşip, yemek borusunun her iki yanında akciğer oluşumu izlenir. Bağırsaklar göbek kordonundan karın boşluğuna uzanır. Dış genitaller belirginleşir ama cinsiyet net ayırt edilemez. Kollar ve bacaklar belirginleşirken kollar dirsekten bükülmüştür. Gebelikte günlük kalori ihtiyacı 250 kalori artar. Kilo alınımı gebelik boyunca 12-16 ile sınırlansa da gebelik başlangıç kilonuz bunda etkendir. Başlangıcı kilolu olan hastalarda bu sınırlar 6-8 kilo ile çizilebilmektedir. Bu haftalarda iştahsızlık ve kusma bulantı ile kilo kaybı izlenebilir.
10. Hafta
Bu haftalara kadar embriyo denirken artık bebeğiniz fetüs ismi ile ifade edilir. Baş-popo uzunluğu 28-35 mm arasında olup 4-5 gr ağırlığındadır. En belirgin büyüyen beyin yapısıyla fetüsün baş kısmı gövdenin neredeyse yarısını oluşturur. Bunun dışında tüm sistemler hızla gelişip fonksiyonlarına başlar. Dış kulak ve üst dudak gelişimi tamamlar, el ve ayak parmakları belirir. Dış genital organlarda belirmeye başlar.
11. Hafta
Bu hafta gelişim hızla devam eder. Fetüste büyüklük 40-45 mm olmuş ağırlık 8gr civarındadır. Fetal hareketler daha çok yapılan ultrasonlarda dikkat çeker. Parmaklar birbirinden ayrılır. Saç ve tırnak yapımı başlar. Böbrekler çalışıp amniyon mayi üretirler. Karaciğer, bağırsak, beyin ve akciğer sistemi gelişimine devam eder. Tarama testi 11-14. hafta arasında “nuchal translucency” dediğimiz ense şeffaflığı veya kalınlığı ölçümü ile kromozomal olarak trizomi 21 ve 18 denen anomalileri saptayabildiğimiz tarama testi vardır. 11-14 hafta arasında yapılan bu test ikili test adı verilir. Bu test yüksek riskli çıkarsa veya anne zaten yüksek riskli grupta ise genetik tespit edilebilen CVS dediğimiz koryon villus biyopsisi ile kesin tanıya bu haftalarda gidilebilir. Anne kanında Fetal DNA testide bu haftalarda yapımı başlayan güvenilirlik oranı yüksek olan bir tarama testidir.
12. Hafta
İlk üç ayın bitmesi ile düşük riski azalan gebelerimiz rahatlarlar. Fetüs hızla büyümeye devam eder. Baş–popo mesafesi 55-60 mm olurken 10-14 gr ağırlığındadır. Fetüs amniyon sıvısını yutar ve tekrar atımını gerçekleştirir. Karaciğer ve pankreas fonksiyonları başlar insülin üretimi görülür. Beyinde hormon salgısını sağlayan hipofiz bezi de fonksiyonlarına başlar. Gebelerimizde karın ön orta hattaki cilt çizgisi belirginleşip koyulaşır, bu çizgiye Linea nigra adı verilir. Büyüyen rahim mesane üstündeki ağırlığından kurtulup pelvis kemiğini geçip karın muayenesinde palpe edilebilir duruma gelir.
13. Hafta
Fetal baş–popo mesafesi ölçümü 7-8 cm olmuştur. 20-25 gr ağırlığındadır. Baş boyutu tüm vücuda oranı 3’te 1 şeklindedir. En belirgin olarak yüz artık normal yapısını almış ve tüm organlar gelişmiştir. Ses telleri oluşmuştur. Bağırsaklar tamamen karın boşluğundaki yerini almıştır. Plasenta bebeğin gelişimi ve devamı için hormon üretimine başlamıştır. 13 hafta 6 güne kadar gönderilebilen ikili tarama testinin artık son günleridir. Ense kalınlığı ve burun kemiği ölçümleri kadın doğum uzmanınız tarafından dikkatle yapılacaktır. Cinsiyet artık fark edilecek şekilde olurken yine de kesin onayın 16. haftada da yapılması gerekmektedir. Gebemizde bulantı kusmalar azalmış, daha rahatlamıştır.
14. Hafta
Bebeğinizin boyu bu yine baş-popo mesafesi şeklinde alınırsa haftada 8-9 cm ağırlığı 50-70 gr’dır. Hızlı gelişim devam ederken kemik yapının tam olgunlaşmasıyla vücut şeklini almıştır. Cilt ince şekilde lanugo denilen bir tüy tabakayla kaplanmıştır. Saçlar oluşmaya devam eder. Yüz mimikleri oluşabilmektedir. Bebeğin parmak izi oluşmuş ve baş parmak emme hareketi ultrasonda izlenebilmektedir.
15. Hafta
10-12 cm uzunluğa ulaşmış ve 70-80 gr ağırlığa erişmiştir. Bu haftadan itibaren ölçümler ultrasonda baş çapı (bpd), uyruk kemiği uzunluğu(fl) ve karın çevresi (ac) ile tanımlanır. Kas ve kemik yapısının gelişimi ile daha belirgin bir vücut şekli almıştır. Fetal hareketler daha belirginleşmiş ancak siz gebelerimiz özellikle ilk gebelik ise daha hissetmemeniz normaldir. Kaş, kirpik ve saç oluşumu devam etmektedir. Duyma fonksiyonu tam başlamamış ise de iç kulak gelişimi oluşmuştur. Gebelerimizde kilo artışı bulantı kusmanın azalmasıyla artabileceği için kalori alınımı dikkat edilmeli ve artık düzenli yürüyüş, yoga, yüzme gibi sporlar başlanmalı, başlandı ise de bırakılmamalıdır. Bol sıvı tüketimi her zaman önemli olduğu unutulmamalıdır. Artık büyüyen rahim ise karından hissedilebilmektedir.
16. Hafta
Bebek yaklaşık olarak 100 gr ve 15-16 cm olmuştur. Artık başını dik tutup hareketleri daha belirgin ve anne tarafından hissedilebilir. İlk gebelikte hareket hissetmek için 1-2 hafta daha beklemesi gerekecektir. Başta ince kıllar, vücutta ise lanugo dediğimiz ince tüyler belirginleşmiş, gözler daha orta hatta göz kapakları açılıp kapanmaktadır. Dolaşım sistemi tam fonksiyonunu yaparken, bağırsakta mekonyum üretimi başlar. Bu haftada plasenta ve bebek neredeyse aynı boyuttadır. 16-18. haftalar arsında yapılan tarama testleri üçlü, dörtlü olarak sıralanır. Bunlardan herhangi birisi yeterlidir. Burada çıkan risk durumuna göre yüksek riskli grup için amniyosentez veya anne kanında fetal DNA testi planlanmaktadır.
17. Hafta
17-18 cm civarına ulaşmış ve 140 gr ağırlık civarındadır. İskelet yapısı iyice belirginleşmiş .Kordon yapısı daha belirgin ve güçlüdür. Cinsiyetin seçilmesi ultrasonda daha kolaylaşmıştır. Bebeğin içinde bulunduğu sıvı artık böbrek fonksiyonlarının tam gelişimi ile yutulup tekrar idrar olarak atılmaktadır. Cilt altı yağ dokusu da artmıştır. Bağırsakta mekonyum yapımı başlar. Gebe de artan kan volümü nedeniyle burun tıkanıklıkları ve kanamalar olabilir. Yine gebelikte görülen diş eti kanamaları ve tükürük içeriğindeki değişiklikten dolayı diş çürükleri artmaktadır. Diş ve ağız sağlığına özen gösterilmesi mutlaka gereklidir. Gebelikte alınacak kalsiyum takviyeleri de bu nedenle önemlidir.
18. Hafta
Bu haftada boy 18 cm ağırlığı 190 gramdır. Vernix caseosa denilen bir yapı ile cilt kaplanmaya başlar. Kalp dört odası izlenirken, henüz gelişimini kalp tamamlamamıştır. Akciğerlerde hava kesecikleri oluşumu başlar. Kol ve bacaklar uzamaya devam eder. Yine bu haftada tarama testleri veya genetik tanı için amniyosentez planlanabildiği haftalardır. Annenin ilk bebek hareketlerini hissettiği haftalar 18-22 hafta arasıdır.
19. Hafta
Boy 20-22 cm olmuş ağırlık ise 240 gr civarındadır. Artık dışarıdan gelen sesleri hissedebilir. Sinir uçları gelişmiştir. Kız çocuklarında uterus tüpler, erkek çocuklarında ise dış genital sistem tamamlanmaya başlamıştır. Böbrek fonksiyonları ile idrar yapma ve amniyon yutma tamamen gelişmiştir. Uyku ve uyanıklık dönemleri başlamıştır.
20. Hafta
Boy 23-25 cm iken ağırlık 300 gr civarındadır. Duyu merkezi hızla geliştiği için tat, koku, işitme ve seslere karşı tepki verme gelişmeye başlamıştır. Konuşmanızı barsak seslerinizi ve kalp atışlarınızı hissedebilir. Kalp atışları güçlü olup dışarıdan el doopleri ile duyulabilmeye başlamıştır. Kız çocuklarında yumurtalıklarında 6 milyon yumurta hücresi bulunur rahim ve vajen gelişmeye başlamıştır. Gebeliğin ilk yarısını tamamladınız. Anne adayları anomali taraması denilen 2. düzey ultrason ile detaylı taramadan bu haftada geçmelidir.
21. Hafta
27 cm boy ve 450 gr kadar ağırlığa ulaşmıştır. Artık gözler ve kapakları şeklini almıştır, dudaklar belirginleşmiş, dilde tat tomurcukları oluşmaya başlamıştır. Kız çocuklarında vajen ve uterus gelişimini tamamlamış, erkek çocukta testisler skrotuma inmiştir. Dıştan dokunma ve seslere hareketle yanıta başlamıştır. Artık müzik dinletebilirsiniz. Anne adayında rahim göbek hizasını geçmeye başlamıştır. Ana damarlara sırt üstü yatıldığında bası artabileceği için sol yan yatış önerilmektedir.
23. Hafta
28-29 cm boyutu ve 570-600 grama ulaşmıştır. Bebeğinizin el, kol, bacak hareketleri düzenli ve güçlü hale gelmiştir. Akciğer için önemli olan surfaktan gelişimi başlamıştır. Surfaktan akciğerdeki keseciklerin havayla dolmasında etkili olacaktır. Kalp anomalileri ve taraması en iyi 22-24 haftada değerlendirilir. Annede braxon hicks denilen kasılmalar rahim büyümesine bağlı günde 4-5 kez ve düzensiz olur.
24. Hafta
Boy 30 cm’dir, bebek 650 gr ağırlığa ulaşmıştır. Artık uygun şartlar sağlandığında erken doğum olsa bile viabilite, iyi bir yoğun bakım şartları ile sağlanabildiği haftalar başlamıştır. Hızlı göz hareketleri oluşur. Vücut hareketleri ritmiktir. Akciğer için önemli olan surfaktan üretimi başlamıştır. 24-28 haftalar arasında anneye 50gr glukoz yükleme testi ve bu 140 mgr/dl’den fazla ise 100 gr yükleme planlanmaktadır.
25. Hafta
32 cm boyuna ve 750 gr ağırlığa ulaşmıştır. Amniyon sıvısı akciğer içine alınıp tekrar verildiği dışarıdan hıçkırık olarak hissedilen ritmik hareketler başlamıştır. Seslere yanıtı hareket şeklindedir. Cilt yapısı giderek normal şeklini olan gergin haline gelmeye başlar, artık çok buruşuk halden cilt gergin hale gelmeye başlar.
26. Hafta
34 cm boyu ve ağırlığı 800 grama ulaşmıştır. İşitme duyusu tamamen gelişmiş, seslere hareketle yanıtı artmıştır. Bebek yağ depolamayı sürdürür. Uyku ve uyanıklık dönemleri ayırt edilebilir. Surfaktan maddesi akciğerler için önemli olup yapımı devam etmektedir. Anne adayında hormonlar ve bası nedeniyle üriner sistemdeki akış yavaşlamış bu nedenle idrar yolu enfeksiyonları artmaktadır. İdrar tetkiki ve kültürü ile enfeksiyon tespiti önem kazanır. Tedavi edilmediğinde erken doğum ve düşük riskini artırır.
27. Hafta
Boyu 35 cm ve ağırlığı 900 gram kadardır. Hareketleri ve uyku uyanıklık periyotları belirginleşmiştir. Gözde retina kısmı tama yakın oluşmuştur, bu nedenle aydınlık karanlık tepkileri oluşmuştur. Hıçkırmalar akciğere sıvı geçişi ve boşaltılması ile oluşur. Artık anne baba seslerini ayırt edebilir.
28. Hafta
37 cm boyutu ve 1000 gram ağırlığı olmuştur. Saç, kaş, kirpik gelişimi çok belirginleşmiş hatta saçları uzamıştır. Cilt altı yağdokusu kalınlığı artmış bu doğumda ısı kaybını önlemede önemli olan bir durumdur. Tüm tepkileri ses, ışık gelişmiştir. Bu haftada kan grubu RH negatif anne ve baba RH pozitif ise rogam (anti–d) koruyucu amaçlı yapılmaktadır.
29. Hafta
Boy 39 cm ve kilo 1200-1300 gram yaklaşmış. Artık hareketleri ile her an kendisini size hissettirmektedir. Ses, ışık, dokunma, tat duyuları gelişmiş. Uyku uyanıklık periyotları oturmuştur. Dış genital organlar tam oluşmuş Klitoris belirmiş, testisler skrotuma inmiştir. Anne adayında mide yanması karın büyümesine bağlı artmıştır. Kramplar, bel ve sırt ağrıları artmıştır. Düzenli spor, yürüyüş ve bol sıvı alınımı ile kalsiyum magnezyum alınması rahatlatır ve destek için önemlidir.
30. Hafta
40 cm boy ve 1400-1500 gr ağırlığa ulaşmıştır. Kilo alınımı devam ederken, yağ dokusu da artmıştır. Braxton Hicks kontraksiyonları daha kendini hissettirir. Yüz yapısı artık normale en yakın kaş, kirpik, saçlar iyice belirginleşmiştir. Anne adayındaki ödem, yorgunluk, uyku bozukluğu artabilir. Tüm bunlar düzenli yürüyüşler, yoga ve sporlarla azalacaktır. Az kilo alıp bol sıvı tüketimi çok önemlidir. Tansiyon problemleri en sık bu haftalarda ortaya çıkmaya başlar.
31. Hafta
41 cm boy ve 1500-1600 gr ağırlığına ulaşmıştır. Kilo alınımı hızlanmış yağ dokusu cilt altı artmıştır. Akciğer gelişimi surfaktan üretimi büyük oranda tamamlanmıştır. Göz kırpma ışığa ve karanlığa yanıt verme tamdır. İşitme, dokunma ve tat duyuları gelişmiştir. Anne ve baba seslerini ayırt edebilir.
32. Hafta
42 cm boy ve 1700 gram ağırlığa ulaşmıştır. Bebeğin büyümesine bağlı hareket kısıtlılığı artmıştır. Daha çok tekme şeklinde hareketler varken halen yer değiştirebilir. Beş duyu gelişimi tamamlanmıştır. Cilt altı yağ doku artıp cilt pembe renk almıştır. Saç ve tırnaklar uzamaktadır. Anne adayı çalışıyor ise yasal iznini alabilir veya 37’ye kadar çalışmaya devam edip doğum sonrasına iznini aktarabilir.
33. Hafta
43 cm boy ve 1900 gr ağırlığa ulaşmıştır. Bebek çoğunlukla geliş pozisyonu olan baş geliş şeklinde pozisyon almıştır. Akciğer gelişimi neredeyse tamamlanmış. Vernix dediğimiz madde ile cilt kaplıdır. Anne aydında ödeme nedeni ile karpal tünel dediğimiz aralıkta median sinir sıkışmasına bağlı elde uyuşma, karıncalanma olabilir. Tedavisinde el aletleri vardır.
34. Hafta
Boy 44 cm ağırlık ise 2100 gr civarındadır. Çoğu zaman baş pozisyonunda durmaktadır. Amniyon mayi dediğimiz sıvıyı yutup idrar şeklinde tekrar boşaltmaktadır. Vernix cilt üzerinde incelmeye başlarken, lanugo denen tüyler kaybolmaya, dökülmeye başlar. Akciğer ve diğer tüm sistemler gelişimini tamamlamış neredeyse doğumda destek bile gerekmeyecek hale gelmiştir.
35. Hafta
45 cm boyu ve 2400 gr ağırlığı olmuştur. Yeri giderek daraldığı için harekette farklılıklar olabilir. Akciğer, kalp, iç organ gelişimleri tamamlandı. Anneye acil durumlar bir kez daha hatırlatılır. Bebek hareketinde azalma, ağrı, su gelmesi, kanama, ciddi baş ağrısı, görme bozukluğu, tansiyon yükselmesi gibi acillerde hemen doktorunuzu arayınız.
36. Hafta
46 cm boy ve 2500-2700 gr arası ağırlık oluşmuştur. Artık tüm sistemlerin gelişimi tam ve yoğun bakım ihtiyacı doğsa bile çok azalmıştır. Vernix azalmış, lanugolar kaybolmuştur. Cilt altı yağ dokusu arttı, damak sertleşti. Doğum sancılarını merak eden gebelerimize bu net olarak anlatılıp düzenli 10 dakikada 3 ve şiddetli olan sancılar olmadığı sürece diğerleri yalancı doğum sancıları olup ritmik değil ve geçicidir. NST dediğimiz sancıların ritmi ve kalp atış ritmi gösteren grafiklerden artık faydalanılabilir.
37. Hafta
47-48 cm boy ve 2800 gram ağırlıkla doğuma hazırdır. Nişan denilen rahim ağzındaki tıkacın atılıp ritmik kasılmaların başlaması beklenmektedir. Bebek doğum kanalına doğru geliş şekli ile yerleşmiştir.
38. Hafta
50 cm boya ve yaklaşık 3100-3200 gr’a ulaşmıştır. Emme ve yutma refleksi gelişmiş Ciltten dökülen hücreler ve lanugolar ile bağırsakta mekonyom oluşmuştur. Vernix tabakası hızla erimektedir. Doğum için rahim hazırlanmış ilk gebelikte baş pelvis kemiğine angaje olmuştur bile 2 ve 3. gebelikte bu bazen sancı sırasında olacak şekilde son ana kalabilir.
39. Hafta
49-50 cm ve 3200-3400 gr ağırlığına ulaşmıştır Lanugolar tama yakın dökülmüş sadece sırt ve omuz bölgesinde biraz kalmış olabilir. Vernix de neredeyse kaybolmuştur. Yağ dokusu ısı desteği için tamamlanmıştır. Baş doğum kanalına yerleşmiştir. Bebeğin anneden geçen antikorlar ile bağışıklık sistemi ilk altı ayda desteklenecektir.
40. Hafta
3500 gr civarında ağırlığı ve 50-51 cm boyu olmuştur. Artık doğum tahmini tarihi gelmiştir. Normal doğum bekliyorsak 3 evre anlatılır. 1. evrede rahim ağzı açılıp 10 cm’e ulaşır. 2. evrede bebeğin doğumu gerçekleşir. 3. evrede ise plasenta ayrılır.
41. Hafta ve Üzeri
Bebeğin sağlık durumunu, anne karnında devamına engel olan bir durum yoksa takip edilebilen bu haftada takip sıklığı 3 güne bir şekildedir. Ultrasonda bebeğin hareketleri, amniyon mayi takibi, doopler ile kan akımı takibi, NST ile kalp atışı takibi ile yapılabilirken risk görülen durumlarda doğum planlanır.
